منبع دیافراگمی (مخزن بوستر پمپ) چیست؟
منبع دیافراگمی بوستر پمپ یک نوع منبع دیافراگمی است که در سیستمهای آبیاری، تأمین آب فشار بالا یا به عبارتی افزایش فشار در خطوط آب استفاده میشود. منبع دیافراگمی عمدتاً برای بهبود عملکرد پمپ و ایجاد فشار بیشتر در خطوط آب، به ویژه در مناطقی که نیاز به فشار بالاتری دارند، مورد استفاده قرار میگیرد. وظیفه منبع تحت فشار بوستر پمپ به این صورت است که پس از عملکرد پمپ و افزایش فشار آب، این مخزن دیافراگمی با جذب آب به خود، فشار را حفظ میکند و در لحظاتی که نیاز به آب با فشار بالا در خطوط وجود دارد، آب را با فشار لازم از مخزن دیافراگمی به سیستم ارسال میکند. این فرآیند از نیازهای سیستم آبیاری برای استفاده از فشار بالا به منظور رساندن آب به نقاط دورتر از پمپ حاصل میشود. به طور خلاصه، منبع دیافراگمی بوستر پمپ برای بهبود فشار آب در خطوط و افزایش کارایی پمپها در سیستمهای آبیاری و انتقال آب به فاصلهها و ارتفاعهای بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.مشخصات فنی مخزن تحت فشار بوستر پمپ
مشخصات فنی مخزن تحت فشار بوستر پمپ ممکن است بسته به نوع و مدل مخزن و همچنین نیازهای سیستم متفاوت باشد. اما معمولاً برخی از مشخصاتی که در مورد منبع دیافراگمی معمولاً در نظر گرفته میشوند عبارتند از:- ظرفیت حجمی (حجم مخزن): مخزنهای بوستر پمپ ممکن است حجمهای مختلفی داشته باشند، که این حجم معمولاً به لیتر یا گالن اندازه گرفته میشود.
- فشار محدوده کاری: این مشخصه نشاندهنده حداقل و حداکثر فشاری است که مخزن دیافراگمی تحت فشار میتواند در طول عملکرد خود تحمل کند.
- مواد ساخت: منبع دیافراگمی از جنسها و مواد متنوعی ساخته میشوند. این مواد ممکن است شامل فولاد ضد زنگ، پلاستیک مقاوم در برابر فشار، یا فایبرگلاس باشند.
- اتصالات: مخزن بوستر پمپ دارای اتصالات مختلفی است که برای اتصال به سیستم آبیاری یا خطوط آب استفاده میشود. این اتصالات ممکن است شامل ورودی و خروجی برای اتصال لولهها باشد.
- سیستم تخلیه هوا: برخی از منبع دیافراگمی بوستر پمپ دارای سیستم تخلیه هوا هستند که از تشکیل حباب هوا درون مخزن تحت فشار جلوگیری میکند.
- قابلیتهای ایمنی: برخی از مخزنها ممکن است دارای ویژگیهای ایمنی مانند سیستمهای واکنش به فشار اضافی یا شیرهای ایمنی باشند.
انواع مخزن تحت فشار بوستر پمپ
انواع مختلفی از مخزن تحت فشار بوستر پمپ برای استفاده در سیستمهای آبیاری و افزایش فشار آب وجود دارند. در زیر، برخی از انواع مخزن تحت فشار بوستر پمپ ذکر شدهاند:- مخزنهای آب ضخیم معمولی (Bladder Tanks): منبع دیافراگمی دارای یک بادکره درون مخزن دیافراگمی هستند که از دیوارههای داخلی جدا شده است. وقتی پمپ آب به مخزن آب میفشارد، بادکره فشار اعمال شده را تحمل میکند و به این ترتیب آب تحت فشار در خروجی مخزن تحت فشار قابل استفاده است.
- مخزنهای آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks): این مخزنها دارای یک دیافراگم هستند که جداکنندهای بین آب و هوا فراهم میکند. وقتی آب به مخزن وارد میشود، دیافراگم به جاهای خود فشار مییابد و آب تحت فشار در خروجی دیافراگمی تحت فشار قرار میگیرد.
- مخزنهای استیل (Steel Tanks): مخزنهای استیل نیز برای ذخیرهسازی آب تحت فشار استفاده میشوند. آنها اغلب دارای پوششهای حفاظتی برای جلوگیری از زنگ زدگی هستند و میتوانند حجم بزرگی از آب را ذخیره کنند.
- مخزنهای PVC یا پلاستیکی: برخی از منبع
- از جنس PVC یا مواد پلاستیکی ساخته میشوند که سبک و مقرون به صرفه هستند و به خوبی در محیطهایی که به مقاومت در برابر زنگ زدگی نیاز دارند عمل میکنند.
- مخزنهای FRP (Fiberglass Reinforced Plastic): مخزنهای FRP از ترکیبی از فیبرگلاس و مواد پلاستیکی تشکیل شدهاند که سبک و مقاوم به زنگ زدگی هستند. این نوع منبع دیافراگمی برای استفاده در محیطهایی که نیاز به مقاومت شیمیایی دارند مناسب هستند.
لایه های تشکیل دهنده مخزن آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks)
منبع دیافراگمی یک ساختار چند لایه دارند که هر لایه نقش مهمی در کارکرد و عملکرد این منبع دیافراگمی ایفا میکند. لایههای تشکیلدهنده مخزنهای آب دیافراگمی عبارتند از:- دیافراگم (Diaphragm): لایه اصلی و اساسی مخزن، دیافراگم یک ممبران انعطافپذیر است که مابین آب و هوا قرار دارد. این دیافراگم باعث جدا شدن فضایی پوچ برای هوا در داخل مخزن دیافراگمی و فضایی برای آب فشرده شده در دیگر طرف میشود.
- حفاظت داخلی (Interior Liner): لایه داخلی که مخزن تحت فشار را از داخل پوشش میدهد و از هرگونه تداخل و واکنش آب با دیافراگم جلوگیری میکند.
- محافظ لایه میانی (Mid-Layer Protective Coating): لایهای که وظیفه حفاظت از دیافراگم را دارد و از خراشیدگی یا آسیبهای مکانیکی جلوگیری میکند.
- حاشیه (Shell): لایه بیرونی که منبع دیافراگمی تحت فشار را احاطه کرده و به عنوان پوشش خارجی عمل میکند. این حاشیه معمولاً از فولاد یا مواد مقاوم دیگر تولید میشود.
- اتصالات (Connections): نقاط اتصال به مخزن دیافراگمی برای اتصال به سیستم تأمین آب و خروجی هوا. این اتصالات به محکمیت و احکام ضدآبی مجهز هستند.
- پایه (Base): لایه زیرین که مخزن تحت فشار را بر روی سطح زمین یا سطوح دیگر نصب میکند و از ارتباط مستقیم با زمین جلوگیری میکند.
انواع مخزن آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks)
مخازن آب دیافراگمی به تناسب نیازهای مختلف و انواع سیستمهای آب و فشار، در اندازهها و طراحیهای مختلفی عرضه میشوند. این انواع شامل:- مخزن آب دیافراگمی افقی (Horizontal Diaphragm Tanks): در این نوع منبع دیافراگمی ، دیافراگم مابین فضای آب و هوا در وضعیت افقی قرار دارد. این نوع منبع دیافراگمی تحت فشار بهطور معمول در فضاهای محدود و افقی استفاده میشوند.
- مخزن آب دیافراگمی عمودی (Vertical Diaphragm Tanks): در این حالت، دیافراگم عمودی قرار دارد. این مخازن به عنوان گزینههایی کارآمد برای نصب در فضاهای عمودی یا زمینهای محدود مورد استفاده قرار میگیرند.
- مخزن آب دیافراگمی بدون اتصال (Bladderless Diaphragm Tanks): در این نوع، به جای دیافراگم، یک بادکنک (بلادر) استفاده میشود که در تنظیم فشار از آب جلوگیری میکند. این مخازن معمولاً کوچکتر و سبکتر هستند و برای نصبهای سبک یا محیطهای محدود مناسباند.
- مخزن آب دیافراگمی با مضخه مدمج (Diaphragm Tanks with Integrated Pump): برخی از مدلهای منبع دیافراگمی دارای مضخه داخلی هستند که بهطور مستقیم به سیستم تأمین آب متصل میشود. این نوع مخازن به سیستمهایی که به یک مخزن دیافراگمی با فشار ثابت و مضخه نیاز دارند، مناسب هستند.
- مخزنهای آب دیافراگمی با قابلیت افزایش حجم (Expandable Diaphragm Tanks): برخی از مدلهای منبع دیافراگمی این قابلیت را دارند که حجم داخلی خود را افزایش دهند، این امکان میدهد که در صورت نیاز به ذخیره بیشتر آب، حجم مخزن تحت فشار افزایش یابد.
انواع مخزنهای آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks) از لحاظ لایه های تشکیل دهنده
مخازن آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks) از لحاظ لایههای تشکیلدهنده به دو نوع اصلی تقسیم میشوند: مخازن با دیافراگم دو لایه و مخازن با دیافراگم یک لایه.- مخازن با دیافراگم دو لایه:
در این نوع منبع دیافراگمی تحت فشار ، دیافراگم داخلی و خارجی به دو لایه مجزا تقسیم میشوند. لایه داخلی که مستقیماً در تماس با آب است، معمولاً از جنس مقاوم و انعطافپذیری مانند لاستیک یا نایلون استفاده میشود. این لایه مستقیماً با آب در تماس است و از نشت آب جلوگیری میکند. لایه خارجی نیز عمدتاً به عنوان یک حفاظ محافظ علیه ضربه و فشارهای محیطی عمل میکند.
- مخازن با دیافراگم یک لایه:
در این نوع دیافراگمی تحت فشار ، دیافراگم تنها از یک لایه ساخته میشود. این لایه معمولاً از موادی با خصوصیات انعطافپذیری بالا مثل لاستیک تولید میشود. دیافراگم یک لایه به عنوان حاجز بین آب و هوا عمل میکند و از مخلوط شدن هوا با آب جلوگیری میکند. این نوع مخازن از جنبههای ساختاری سادهتر هستند و معمولاً به دلیل هزینه کمتر محبوبیت بیشتری دارند.
هر یک از این انواع دارای مزایا و معایب خود هستند و انتخاب میان آنها بستگی به نیازها و شرایط مختلف سیستمهای آب و فشار دارد.مقایسه مخزن تحت فشار با تیوپ یا منبع تحت فشار دیافراگمی
مقایسه میان مخزن تحت فشار با تیوپ (Expansion Tank) و منبع تحت فشار دیافراگمی (Diaphragm Pressure Tank) در سیستمهای آب و فشار به این صورت است:- مخزن تحت فشار با تیوپ (Expansion Tank):
- ساختار: این نوع مخازن دارای یک تیوپ و یک مایع (معمولاً آب) هستند. هنگامی که آب گرم میشود و حجم آن افزایش مییابد، افزایش حجم به تیوپ منتقل میشود و فشار در سیستم توسط تیوپ تنظیم میشود.
- عملکرد: توسعه حجم آب در داخل تیوپ باعث کاهش فشار در سیستم میشود و با تخلیه دوباره آب سرد، فشار اصطکاکی به سیستم بازمیگردد.
- کاربرد: معمولاً در سیستمهای گرمایشی و سیستمهای تهویه مطبوع استفاده میشود.
- منبع تحت فشار دیافراگمی (Diaphragm Pressure Tank):
- ساختار: این نوع مخزن دیافراگمی دارای یک دیافراگم (یک لایه یا دو لایه) هستند که جداکنندهای بین هوا و مایع (معمولاً آب) فراهم میکند.
- عملکرد: دیافراگم جلوگیری میکند که هوا به مایع نفوذ کند. هنگامی که حج م آب افزایش مییابد، دیافراگم فشار هوا را تنظیم میکند.
- کاربرد: در سیستمهای آب فشارقوی و پمپاژ، از جمله سیستمهای پمپ آبرسانی شهری یا سیستمهای آباریز استفاده میشود.
مقایسه:
- کنترل فشار: در منبع دیافراگمی ، دقیقتر و کنترل بهتری بر فشار دارند. تیوپها فشار را بهصورت کلی تنظیم میکنند.
- کاربرد: تیوپها بیشتر در سیستمهای گرمایشی استفاده میشوند، در حالی که منبع دیافراگمی در سیستمهای آب فشارقوی پیشنهاد میشوند.
- عمر مفید: مخزن دیافراگمی معمولاً عمر مفید طولانیتری دارند.
- اندازه و نصب: تیوپها به دلیل اندازه بزرگتر و نیاز به فضای بیشتر، نصب معمولاً پیچیدهتری دارند.
توجه داشته باشید که انتخاب بین این دو نوع بستگی به نیازهای خاص و ویژگیهای سیستمهای مورد استفاده دارد.روش نصب مخزن آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks)
نصب مخزن آب دیافراگمی (Diaphragm Tank) در یک سیستم آب، مراحل خاصی دارد. در زیر، روش نصب این نوع منبع دیافراگمی را گام به گام شرح میدهم:مواد لازم:
-
- مخزن آب دیافراگمی
- شیر ایمنی (Pressure Relief Valve)
- شیر ورودی (Inlet Valve)
- لولهها و اتصالات
- کلید گوشتی
- پیچها و واشرها
- دستگاه اندازهگیری فشار (Pressure Gauge)
-
- انتخاب مکان:
- مکان نصب باید ایمن و مناسب باشد.
- مخزن باید افقی و روی یک سطح صاف قرار گیرد.
-
- نصب شیر ایمنی:
- شیر ایمنی باید در بالای مخزن نصب شود.
- این شیر باید به دیافراگم متصل شده و در صورت افزایش غیرمنتظره فشار، آب را تخلیه کند.
-
- اتصالات لولهها:
- لولهها به شیر ورودی و خروجی منبع دیافراگمی وصل میشوند.
- از وسایل محکمکننده مانند پیچ و واشرها برای اتصالات استفاده شود.
-
- نصب شیر ورودی:
- شیر ورودی به لولههای آب سرد خانه وصل میشود.
- این شیر مسئول ورود آب به منبع دیافراگمی تحت فشار است.
-
- نصب دستگاه اندازهگیری فشار:
- دستگاه اندازهگیری فشار را به مخزن وصل کنید تا بتوانید فشار داخلی را نظارت کنید.
-
- تعیین فشار اولیه:
- فشار اولیه در داخل منبع دیافراگمی باید توسط تنظیم شیرها و دستگاهها تعیین شود. این مقدار باید با فشار سیستم هماهنگ باشد.
-
- آزمایش:
- پس از نصب، سیستم را روشن کنید و از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید.
- فشار در دستگاه اندازهگیری فشار را نظارت کنید.
-
- تنظیمات نهایی:
- اگر نیاز باشد، تنظیمات نهایی را برای تطابق با فشار سیستم انجام دهید.
توجه:- همواره دستورالعملها و راهنمای نصب تامینکننده منبع دیافراگمی را دنبال کنید.
- اطمینان حاصل کنید که تمام اتصالات و شیرها به درستی محکم شده باشند.
- از ابزارها و مواد مناسب برای نصب استفاده کنید.
با اجرای مراحل به دقت و به مطالبه، مخزن آب منبع دیافراگمی به عنوان یک عنصر مهم در سیستم آب شما نصب خواهد شد و به بهبود عملکرد سیستم کمک خواهد کرد.لوازم جانبی مخزن آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks)
لوازم جانبی مخزنهای آب دیافراگمی (Diaphragm Tanks) میتوانند به بهبود عملکرد و نگهداری این نوع مخازن کمک کنند. در زیر، لوازم جانبی مهمی که معمولاً با مخزنهای آب دیافراگمی مرتبط هستند، آورده شدهاند:-
- شیرها و اتصالات:
- شیرهای ایمنی (Pressure Relief Valve): این شیرها برای کنترل و ایمنی فشار در داخل مخزن دیافراگمی استفاده میشوند و در صورت افزایش ناگهانی فشار، آب را تخلیه میکنند.
- شیرهای ورودی و خروجی: این شیرها برای اتصال لولهها به مخزن و کنترل جریان آب ورودی و خروجی استفاده میشوند.
-
- دستگاههای اندازهگیری:
- دستگاههای اندازهگیری فشار: برای نظارت و کنترل فشار در داخل مخزن .
- منطقهنمایان فشار: برای نشان دادن فشار فعلی در داخل مخزن .
-
- سنسورها و کنترلگرها:
- سنسورهای فشار: برای اندازهگیری فشار در داخل منبع تحت فشار و اطلاعرسانی به سیستم کنترلی.
- کنترلگرهای الکترونیکی: برای مانیتورینگ و کنترل خودکار عملکرد مخزن دیافراگمی .
-
- تجهیزات انتقال حرارت:
- هیترها و خنککنها: برای کنترل دما و حفظ دمای مناسب آب در منبع دیافراگمی.
-
- ملزومات نگهداری و تعمیر:
- مهرهها، واشرها و پکینگها: برای تعمیرات و نگهداری احتمالی.
-
- سایر لوازم:
- کلیدهای گوشتی: برای تعویض و تنظیم شیرها و اتصالات.
- لولهها و اتصالات: برای ایجاد ارتباط بین مخزن و سیستم آب.
با توجه به نیازهای خاص سیستم و مخزن، ممکن است لوازم جانبی مختلف نیاز باشند. همچنین، توصیه میشود همواره از لوازم و تجهیزات معتبر و با کیفیت استفاده شود تا عملکرد سیستم بهینه باقی بماند.